Cỏ mần trầu từ lâu đã được biết đến là loại thảo dược quý hiếm được sử dụng nhiều trong Y học cổ truyền. Ngoài có tác dụng với các bệnh như lao phổi, ho khan, tiểu tiện vàng,…. thì cây thuốc quý này rất nổi tiếng với công dụng trong việc trị huyết áp cao. Thực hư điều này thế nào hãy cùng chúng tôi tìm hiểu kỹ qua bài viết dưới đây.
☛ Tìm hiểu trước: Bệnh cao huyết áp là gì?
Mục lục
Thông tin chung về cỏ mần trầu
Cỏ mần trầu (tên khoa học: Eleusine indica) là một loại cây thuốc Nam quen thuộc ở Việt Nam, mọc hoang tại các bãi cỏ, vệ đường và đặc biệt phổ biến ở nông thôn. Cây còn được biết đến với nhiều tên gọi khác như ngưu cân thảo, thanh tâm thảo, nhưng tên “cỏ mần trầu” vẫn được sử dụng phổ biến nhất.
Khu vực phân bố: Loài cây này thích hợp với vùng khí hậu nhiệt đới, phân bố rộng rãi ở các nước châu Á, châu Mỹ và Australia. Ở Việt Nam, cỏ mần trầu có mặt khắp nơi, từ đồng bằng đến vùng núi cao, dễ dàng tìm thấy ở các khu vực bỏ hoang.
Đặc điểm nhận dạng: Cỏ mần trầu là cây thân thảo sống hàng năm, mọc thành cụm cao từ 30-50cm. Lá mọc so le, hình dải nhọn, thân cây phân nhánh, hoa thường mọc vào mùa hè, tạo thành cụm bông xẻ ngọn gồm 5-7 bông.
Cỏ mần trầu thường dễ nhầm lẫn với cỏ chân vịt. Vì vậy, bạn cần biết các đặc điểm về thân lá để dễ dàng nhận dạng, tránh nhầm lẫn.
Thành phần hóa học: Cỏ mần trầu chứa các thành phần dược lý như flavonoid, phenol, steroid, tannin và saponin, mang lại các tác dụng chống viêm, kháng khuẩn và hỗ trợ điều trị nhiều bệnh, trong đó có bệnh huyết áp cao.
Tất cả các bộ phận của cây đều có tác dụng làm thuốc, có thể dùng ở dạng tươi hoặc dạng khô. Sẽ có những dạng chế biến khác nhau của cây thuốc này trong từng bài thuốc cụ thể.
Tác dụng của cỏ mần trầu trong điều trị cao huyết áp
Toàn thân cỏ mần trầu đều có thể dùng để làm thuốc. Theo y học cổ truyền, cỏ mần trầu có vị ngọt, hơi đắng, tính mát, từ xa xưa đã được ông cha ta sử dụng để điều trị nhiều bệnh khác nhau như: Cải thiện bệnh cao huyết áp, giải nhiệt, nhuận trường, giải độc cơ thể, mát gan, giải quyết được tình trạng viêm tinh hoàn, viêm gan, vàng da…
Với y học hiện đại, cỏ mần trầu có tác dụng kháng viêm, hạ sốt, kháng khuẩn mức độ từ thấp tới vừa đối với các loại vi khuẩn: Staphylococcus aureus, Pseudomonas aeruginosa, Salmonella choleraesuis, hỗ trợ bảo vệ chức năng gan thận và rối loạn lipid máu.
Ngoài những tác dụng kể trên, cỏ mần trầu còn được biết đến như một loại thảo dược trị cao huyết áp cực kỳ hiệu quả. Điều này đã được GS. Đỗ Tất Lợi công nhận trong cuốn “Những cây thuốc vị Việt Nam”. Trong sách ghi chép do cỏ mần trầu chứa rất nhiều các thành phần hóa học như flavonoid, phenol, steroid, tannin, ancaloit, saponin,… giúp cải thiện tốt tình trạng cao huyết áp, giảm nhẹ triệu chứng và ổn định sức khỏe lâu dài. Bài thuốc cỏ mần trầu trị cao huyết áp vẫn được lưu truyền và áp dụng đến tận ngày nay.
Cơ chế hoạt động của cỏ mần trầu trong điều trị cao huyết áp
Cơ chế hoạt động của cỏ mần trầu trong việc hạ huyết áp chủ yếu liên quan đến các tác dụng dược lý như:
- Lợi tiểu tự nhiên: Cỏ mần trầu chứa các hoạt chất có khả năng kích thích cơ thể đào thải nước và muối qua đường tiểu, giúp làm giảm áp lực lên thành mạch máu. Tác dụng lợi tiểu này tương tự với cơ chế của một số loại thuốc hạ huyết áp, giúp cơ thể loại bỏ lượng nước dư thừa và điều chỉnh huyết áp ổn định hơn.
- Thư giãn mạch máu: Một trong những nguyên nhân chính gây tăng huyết áp là tình trạng co thắt mạch máu. Các hoạt chất có trong cỏ mần trầu được cho là có khả năng làm giãn nở mạch máu, từ đó giúp máu lưu thông dễ dàng hơn và giảm áp lực máu.
- Chống oxy hóa: Cỏ mần trầu còn chứa các hợp chất chống oxy hóa giúp bảo vệ các tế bào nội mô trong thành mạch máu khỏi tổn thương do gốc tự do. Điều này có tác dụng ngăn ngừa tình trạng viêm nhiễm và xơ vữa động mạch, những yếu tố có thể làm tăng nguy cơ cao huyết áp.
Nhờ vào những tác dụng này, cỏ mần trầu trở thành một lựa chọn tự nhiên và an toàn cho những người muốn kiểm soát huyết áp mà không sử dụng thuốc Tây.
Nghiên cứu khoa học tác dụng của cỏ mần trầu với bệnh cao huyết áp
Một số nghiên cứu đã được tiến hành để kiểm nghiệm tác dụng của cỏ mần trầu trong việc hạ huyết áp, giúp khẳng định giá trị y học của loại thảo dược này.
- Theo một nghiên cứu đăng trên Tạp chí Y học thảo dược năm 2015, các thí nghiệm trên động vật cho thấy cỏ mần trầu có tác dụng giảm huyết áp rõ rệt sau một thời gian sử dụng. Các nhà nghiên cứu chỉ ra rằng, hoạt chất flavonoid và alkaloid có trong cỏ mần trầu đóng vai trò chính trong việc giãn nở mạch máu và tăng cường lưu thông máu.
- Một nghiên cứu khác được công bố trên Tạp chí Dược liệu dân gian châu Á năm 2018 cũng chỉ ra rằng việc sử dụng chiết xuất từ cỏ mần trầu giúp làm giảm đáng kể các chỉ số huyết áp ở người mắc bệnh cao huyết áp mức độ nhẹ đến trung bình. Nghiên cứu này khẳng định hiệu quả của cỏ mần trầu tương đương với một số loại thuốc lợi tiểu nhưng ít gây ra tác dụng phụ.
Những bằng chứng khoa học này giúp củng cố niềm tin vào công dụng của cỏ mần trầu trong điều trị huyết áp cao, đặc biệt là khi kết hợp với chế độ ăn uống lành mạnh và lối sống khoa học.
Cách sử dụng cỏ mần trầu để hạ huyết áp
Chuẩn bị:
- Nhổ toàn bộ cỏ mần trầu, lưu ý không bỏ rễ.
- Rửa sạch và thái hoặc băm nhỏ cây ra cho đến tầm 500g là đủ.
Thực hiện:
- Đem 500g cỏ mần trầu đã được cắt nhỏ đi giá nát.
- Sau khi giã nhà thì cho thêm tầm 1 bát nước sôi để trộn lên.
- Vắt kỹ hỗn hợp để lấy nước cốt.
- Sau đó qua vải vài lần cho sạch.
- Vì mần trầu có vị đắng, do đó để dễ uống hơn bạn có thể cho thêm đường hoặc mật ong.
- Uống 2 lần/ngày vào buổi sáng và buổi chiều để đạt được hiệu quả tốt nhất
- Duy trì uống nước mần trầu trong thời gian dài có thể kiểm soát tình trạng cao huyết áp, hiệu quả hạ áp tương đương với Losartan (12.5mg/kg).
Bài thuốc cỏ mần trầu trị cao huyết áp này đã được truyền qua nhiều thế hệ. Những người bị bệnh đều thấy rằng cỏ mần trầu chữa cao huyết áp hiệu quả, không thấy tác dụng phụ nào xảy ra.
Lưu ý khi dùng cỏ mần trầu trị cao huyết áp
- Bài thuốc chữa cao huyết áp bằng cỏ Mần Trầu cần tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng. Trong nhiều trường hợp huyết áp chuyển biến xấu, bệnh nhân cần được theo dõi sát bởi bác sĩ và việc sử dụng thêm các loại thuốc khác có thể dẫn đến phản tác dụng nguy hiểm.
- Mần Trầu mọc hoang rất dễ bị nhiễm chất bảo vệ thực vật, thuốc trừ cỏ. Do đó, cần chọn lựa kỹ nơi thu hái Mần Trầu và làm sạch Mần Trầu nhiều lần bằng nước có pha muối loãng để đảm bảo an toàn khi sử dụng.
- Do mỗi cá nhân có tình trạng bệnh khác nhau nên hiệu quả của phương pháp này cũng tùy vào từng cơ địa.
- Vì cỏ mần trầu là loại thảo dược tự nhiên, do đó hiệu quả mà phương pháp này măng lại thường chậm hơn so với các loại thuốc đặc trị.
- Ngoài ra, người bệnh cần kết hợp với chế độ ăn uống và luyện tập hàng ngày giúp ổn định huyết áp đạt hiệu quả cao hơn (Tham khảo: Cao huyết áp nên ăn gì và kiêng gì?)
Ổn định huyết áp nhờ Giảo cổ lam
Tương tự như cỏ mần trầu, giảo cổ lam cũng là một loại thảo dược có tác dụng trong việc hỗ trợ điều trị bệnh cao huyết áp hiệu quả. Tuy nhiên nếu như cỏ mần trầu dù đã được nghiên cứu nhưng bài thuốc chữa cao huyết áp chỉ được thực hiện thủ công bằng cách giã nước uống đem lại hiệu quả chậm thì giảo cổ lam đã được đưa ra thị trường dưới dạng viên uống, túi trà, từ đó đem lại kết quả chữa bệnh nhanh hơn, được nhiều chuyên gia và bác sĩ khuyên dùng.
Để làm rõ hơn về tác dụng của giảo cổ làm trong việc điều trị bệnh cao huyết áp, chung ta cùng tìm hiểu các nghiên cứu sau:
- Cụ thể, trong giảo cổ lam có chứa hoạt chất gypenosides, chúng có tác dụng bảo vệ tim mạch, ngăn ngừa động mạch co thắt, làm giảm sức cản ngoại vi, tăng co bóp máu. Tất cả những tác dụng này đều nhằm đến mục đích hỗ trợ hạ huyết áp một cách hiệu quả.
- Một nghiên cứu tại trung tâm Y tế ĐH Vanderbilt chi thất khi uống giảo cổ lam sẽ kích thích cơ thể sản xuất ra oxit nitric – một loại hợp chất có khả năng giãn mạch, giảm nguy cơ hình thành xơ vữa động mạch. Từ đó, huyết áp được hạ xuống và duy trì ở mức ổn định.
- Không chỉ vậy, giảo cổ lam còn giúp ngăn ngừa và làm giảm những cơn đau tim xuất hiện đột ngột, cải thiện huyết áp và làm ổn định giấc ngủ nhờ một lượng lớn Adenosine có trong giảo cổ lam.
- Hơn nữa, sản phẩm cũng hết sức an toàn do thành phần cấu tạo hoàn toàn tự nhiên. Vì thế, bạn có thể yên tâm sử dụng trong thời gian dài mà không lo xảy ra các tác dụng phụ.
☛ Đọc chi tiết bài viết: Giảo cổ lam giúp hạ huyết áp cao, ổn định huyết áp hiệu quả
Kết luận: Cỏ mần trầu có thể hỗ trợ điều trị chứng cao huyết áp và cách thực hiện cũng khá đơn giản. Tuy nhiên, bạn không thể chỉ trông chờ vào bài thuốc cỏ mần trầu này với mong muốn có thể trị dứt điểm bệnh cao huyết áp. Do đó, người bệnh cần phải kết hợp nhiều phương pháp khác từ cải thiện lối sống, chế độ ăn uống đến sử dụng thuốc mà bác sĩ kê đơn để mang lại hiệu quả tốt nhất. Nếu có bất cứ thắc mắc nào hãy liên hệ với chúng tôi qua Hotline 1800 1190 để được giải đáp.
Tham khảo:
https://www.phcogj.com/article/464
https://www.plantsjournal.com/archives/2020/vol8issue4/PartD/8-4-19-640.pdf
