Huyết áp là một trong các chỉ số có mặt trong các phiếu kiểm tra sức khỏe, giúp bác sĩ có thể đánh giá được tình trạng sức khỏe của cơ thể, đặc biệt là sức khỏe tim mạch. Các bệnh lý chủ yếu xoay quanh tình trạng huyết áp cao hoặc huyết áp thấp. Bởi vậy rất nhiều người quan tâm huyết áp bao nhiêu là bình thường?
Mục lục
Huyết áp là gì?
Huyết áp là áp lực gây ra trên một đơn vị diện tích huyết quản khi máu lưu thông trong huyết quản.
Do huyết quản được phân chia thành động mạch, mao mạch và tĩnh mạch nên có huyết áp động mạch, huyết áp mao mạch và huyết áp tĩnh mạch. Thông thường, khi ta nói tới huyết áp thì đó là huyết áp động mạch.
Huyết dịch( máu) trong huyết quản giống như nước máy. Nước gây áp lực trong ống nước giống như huyết dịch gây áp lực trong huyết quản. Áp lực của nước phụ thuộc vào dung lượng nước có trên tháp nước và đường ống lớn hay nhỏ. Nước trên tháp càng nhiều và đường ống càng nhỏ thì áp lức nước càng mạnh và ngược lại. Huyết áp cũng vậy, khi huyết quản phồng lên thì huyết áp giảm, khi huyết quản co lại thì huyết áp tăng.
Nhân tố ảnh hưởng đến huyết áp, tức là hệ thống điều tiết huyết áp động mạch, chủ yếu phụ thuộc vào dung lượng máu tăng hay giảm hoặc mạch máu co hay giãn, hoặc một hay cả hai nhân tố cùng diễn ra. Khi tim co mạnh để đẩy máu đi thì đó là lúc cao huyết áp nhất, được gọi là “áp cao”. Khi tim giãn ra để thu máu về, động mach co lại cũng tạo ra áp lực, được gọi là ” áp thấp”. Thông thường, huyết áp được biểu thị bằng milimet thủy ngân (mmHg).
Huyết áp hình thành từ đâu?
Hệ thống tuần hoàn của cơ thể bao gồm tim, mạch máu và tuyến hạch, chúng liên kết với nhau thành “hệ thống đường ống” khép kín. Quả tim bình thường là một khối cơ mạnh mẽ, giống như chiếc bơm, nó hoạt động đều đặn suốt đêm ngày. Quả tim lúc co giãn làm cho máu lưu thông tuần hoàn trong mạch máu. Khi tim co lại, áp lực đối với động mạch chủ đạt mức cao nhất, lúc đó huyết dịch được gọi là “áp cao”; khi tâm thất trái giãn ra, áp lực ở thành động mạch chủ hạ xuống mức thấp nhất, lúc đó gọi là “áp thấp”. Bình thường, cái mà ta gọi huyết áp chính là chỉ số đo huyết áp của động mạch ở hõm cánh tay, là cách đo gián tiếp huyết áp của động mạch chủ.
Huyết áp thường biến động phụ thuộc vào chế độ ăn uống, đi đứng, lao động trí óc, lao động tay chân và trạng thái tâm lý của mỗi người.
Huyết áp tự điều tiết như thế nào?
Áp lực máu trong cơ thể không phải là cố định bất biến mà nó thường tự thay đổi phụ thuộc vào chế độ ăn uống, hoạt động và tâm trạng của mỗi người. Ví dụ, khi ta ngủ, đại não và các cơ ở trạng thái nghỉ ngơi, cơ thể ít tiêu hao năng lượng, theo đó, nhịp tim và nhịp thở đều giảm, máu lưu thông chậm, huyết áp cũng giảm đến mức thấp nhất trong ngày. Sáng sớm sau khi thức dậy, một ngày mới bắt đầu, hoạt động trao đổi chất diễn ra nhiều hơn, để thích ứng với sự thay đổi sinh lý mới, tim và phổi phải hoạt động mạnh hơn, máu lưu thông nhanh, do đó huyết áp đo được tại thời điểm sáng sớm sẽ cao hơn huyết áp trong ngày.
Thí nghiệm cho thấy, mức chênh lệch huyết áp cao nhất và thấp nhất trong 24 giờ thấp dưới mức 40mmHg. Sự thay đổi đột ngột đó ảnh hưởng xấu đến cơ thể. Có một số nghiên cứu cho rằng bệnh nhồi máu cơ tim dẫn đến đột quỵ thường xảy ra vào lúc sáng sớm, rất có thể liên quan đến yếu tố này. Mỗi người với trạng thái tâm lý khác nhau thì mức dộ biến đổi của huyết áp cũng khác nhau. Ví dụ, khi ta nói chuyện huyết áp có thể tăng 10%; trẻ con khi khóc, học sinh khi học bài,… huyết áp có thể tăng 20%; khi ta làm việc hoặc tập thể dục thì huyết áp đều có thể tăng từ 50% trở lên.
Chỉ số huyết áp bình thường của người trưởng thành
Đối với những người khỏe mạnh, huyết áp luôn được giữ ở mức ổn định. Chính vì vậy, thông qua việc đo huyết áp, người ta có thể xác định được tình trạng sức khỏe cũng như tình trạng của tim mạch có tốt hay không. Huyết áp bình thường được xác định khi chỉ số huyết áp tâm thu không vượt quá 130mmHg và chỉ số huyết áp tâm trương không cao quá 85mmHg.
Những yếu tố ảnh hưởng đến huyết áp tâm trương thấp hơn 80 mmHg. Cụ thể, khi chỉ số huyết áp đo được nhỏ hơn 120/80 mmHg tức là cơ thể bạn đang đạt mức huyết áp tối ưu nhất.
Tuy nhiên, trong tình trạng huyết áp của bạn vượt quá hoặc thấp hơn mức chỉ số huyết áp bình thường thì tỷ lệ bạn mắc phải tình trạng cao huyết áp hoặc thấp huyết áp là vô cùng cao. Dù là huyết áp cao hay thấp thì cũng đều sẽ gây nên những biến chứng nguy hiểm cho cơ thể của bạn như: nhồi máu cơ tim, tai biến đột quỵ, suy thận,…
Để kết luận một người bị tăng huyết áp hay không người ta cần căn cứ vào trị số huyết áp của nhiều ngày. Do đó phải đo huyết áp thường xuyên, theo dõi trong nhiều ngày và mỗi ngày nhiều lần. Ở một số người, huyết áp có thể tăng nhất thời khi quá xúc cảm, stress, hoặc sau khi uống rượu, bia, sau tập luyện, lao động nặng… chẳng hạn.
Huyết áp cũng thay đổi theo độ tuổi và chỉ số huyết áp bình thường ở mỗi độ tuổi cũng khác nhau. Dưới đây là bảng chỉ số huyết áp theo từng độ tuổi để mọi người dễ theo dõi, kiểm soát huyết áp của mình và người thân trong gia đình.
Các yếu tố tác động tới chỉ số huyết áp
Huyết áp có sự thay đổi theo từng độ tuổi. Huyết áp càng rời xa các động mạch chủ thì càng giảm dần. Huyết áp đạt mức thấp nhất khi ở trong hệ tĩnh mạch. Chỉ số huyết áp sẽ có sự thay đổi phụ thuộc vào một số yếu tố như:
- Khi vận động mạnh, tập thể dục,… nhịp tim đập nhanh hơn khiến cho chỉ số huyết áp có thể tăng cao. Ngược lại, khi tim đập chậm lại, lực cơ tim nhẹ thì huyết áp có thể bị giảm xuống.
- Khi con người già đi, do lòng mạch hẹp lại hoặc thành mạch máu đàn hồi kém tạo nên sức cả của mạch máu khiến cho chỉ số huyết áp thay đổi.
- Khi cơ thể bị thương, mất máu quá nhiều cũng ảnh hưởng đến huyết áp.
- Thói quen ăn mặn trong thời gian dài, làm tăng thể tích máu, dẫn tới tăng huyết áp.
- Tâm trạng thay đổi: lo lắng, áp lực, kích động mạnh cũng khiến chỉ số huyết áp bị ảnh hưởng.
Làm cách nào để giữ huyết áp ổn định?
Giữ cho bản thân có được mức huyết áp bình thường hoặc dưới mức bình thường một chút sẽ là điều cần thiết. Bởi chúng chính là yếu tố quyết định duy trì trạng thái sức khỏe tốt cũng như giúp bạn hạn chế gặp phải các biến chứng của bệnh cao hoặc thấp huyết áp. Một số phương pháp giữ cho huyết áp ở mức tối ưu bạn nên chú ý như:
Thực hiện chế ăn ăn uống khoa học
Ăn uống cũng góp phần quan trọng đối với sức khỏe tim mạch. Lựa chọn một chế độ ăn uống lành mạnh: giàu ngũ cốc, trái cây, rau củ, các thực phẩm từ sữa ít béo và loại bỏ các chất béo bão hòa, cholesterol giúp giảm chỉ số huyết áp của bạn tới 11mmHg.
Luyện tập thể dục thường xuyên
Cùng với việc điều chỉnh chế độ ăn uống thì tập luyện thể lực là một phần không thể thiếu của chương trình điều trị hàng ngày. Luyện tập thể dục thường xuyên có tác dụng làm giảm huyết áp và giảm cân nặng, duy trì cân nặng cơ thể ở mức lý tưởng. Để phòng ngừa tăng huyết áp chúng ta nên luyện tập ít nhất 30 phút mỗi ngày và hầu hết các ngày trong tuần. Các bài tập có thể đa dạng từ đi bộ nhanh, đạp xe, yoga, tập aerobic hoặc bơi lội..v.v..tùy vào sở thích và khả năng tập luyện của mỗi người.
Theo dõi huyết áp thường xuyên
Chủ động theo dõi huyết áp giúp bạn kiểm soát được chỉ số huyết áp của bản thân, từ đó dễ ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm mà huyết áp cao gây ra. Bạn có thể lựa chọn theo dõi huyết áp bằng máy đo huyết áp tại nhà hoặc thăm khám sức khỏe thường xuyên tại các cơ sở y tế và nhận sự tư vấn từ bác sĩ chuyên khoa.
Sử dụng trà giảo cổ lam
Sử dụng giảo cổ lam thường xuyên sẽ giúp kích thích cơ thể sản xuất ra hoạt chất oxit nitric- hợp chất này đã được nghiên cứu là có tác dụng tốt trong việc kiểm soát và ổn định huyết áp.
Ngoài ra, trà giảo cổ lam còn có tác dụng chữa bệnh mỡ máu cao, điều trị tiểu đường type 2, giảm cân, tăng cường hệ miễn dịch, …
Có thể dùng nước trà giảo cổ lam thay thế nước lọc và uống mỗi ngày. Thời điểm uống trà mang lại kết quả điều trị bệnh tốt nhất là vào buổi sáng và đầu giờ chiều.
Sản phẩm Trà Giảo cổ lam Tuệ Linh phân phối trên toàn quốc. Để mua trà Giảo cổ lam quý khách hàng có thể mua trực tiếp tại các hiệu thuốc trên toàn quốc. Để biết chi tiết các nhà thuốc có bán giảo cổ lam Tuệ Linh để tránh trường hợp đi tìm nhà thuốc không có mất thời gian khách hàng có thể xem danh sách nhà thuốc “TẠI ĐÂY”. Khi mua, quý khách hàng nên chú ý nói rõ mua thương hiệu Tuệ Linh và nhớ kiểm tra bao bì sau khi tiếp nhận sản phẩm.
Theo giaocolam.vn