Giảo cổ lam là dược liệu quý với nhiều công dụng tốt cho sức khỏe. Nhu cầu sử dụng giảo cổ lam càng cao, trong khi đó dược liệu mọc tự nhiên lại ít dần, vì vậy nhiều người quan tâm mong muốn tìm hiểu kỹ thuật trồng cây để thu được dược liệu tốt cho năng suất cao. Với nhu cầu mong muốn đó, Giaocolam.vn xin giới thiệu đến bạn đọc kỹ thuật trồng cây giảo cổ lam chi tiết từ chọn lọc giống, làm đất, trồng, chăm sóc và thu hoạch.
Mục lục
Kỹ thuật chọn vùng đất trồng
Giảo cổ lam là một dược liệu quý song không phải vùng đất nào cũng trồng được. Theo kết quả nghiên cứu ban đầu về vùng trồng của cây giảo cổ lam có thể xác định được cây sinh trưởng phát triển tốt ở vùng núi cao (có độ cao từ 700m đến 3.000m so với mặt nước biển) ở điều kiện khí hậu mát mẻ, nhiệt độ trung bình từ 15-25oC với độ ẩm không khí 70-95%, đất giữ ẩm và thoát nước tốt.
Ngoài ra giảo cổ lam có thể trồng được ở đồng bằng vào vụ đông xuân với đất có độ PH thích hợp từ 6-7 độ PH.
Kỹ thuật chọn giống cây trồng giảo cổ lam
Tại Việt Nam hiện có nhiều loại giảo cổ lam gồm: 3 lá, 5 lá, 7 lá đều có trong tự nhiên. Trong đó giảo cổ lam 5 lá là loại có nhiều hoạt chất, công dụng được chứng minh hiệu quả với sức khỏe con người; giảo cổ lam 3 lá không hoặc rất ít hoạt chất không được nghiên cứu; loại 7 lá hoạt chất kém hơn 5 lá vị khó uống hơn và vẫn đang được nghiên cứu thêm về tác dụng. Do đó nên lựa chọn loại giống cây 5 lá để trồng.
Giảo cổ lam có thể nhân giống được bằng 2 phương pháp là vô tính (giâm hom) và hữu tính (gieo hạt). Song ở Việt Nam chủ yếu áp dụng phương pháp nhân giống vô tính. Lượng giống cho 1 hecta là 150,000 – 170,000 mầm/hecta.
Tham khảo thêm: Giảo cổ lam có mấy loại
Lựa chọn thời điểm trồng cây cho năng suất
- Miền núi: Giâm hom vào tháng 1, 2 trồng vào tháng 2 – 4.
- Đồng bằng miền bắc: Giâm hom vào tháng 8, 9 trồng vào tháng 9, 10.
Kỹ thuật nhân giống cây giảo cổ lam
Sau khi đã lựa chọn được vùng đất trồng và giống cây thì kỹ thuật quan trọng nhất chính là nhân giống cây trồng. Để nhân giống được cây trồng thì cần chuẩn bị vườn ươm, thời vụ giâm hom, giâm hom. Với phương pháp nhân giống vô tính (giâm hom) hay còn gọi là trồng bằng cành thì cây giống được giâm hom trong vườn ươm khoảng 30 ngày sau đó sẽ được đưa ra vùng đất trồng. Kỹ thuật nhân giống cụ thể như sau:
Chuẩn bị vườn ươm
Đất ở vườn ươm để giâm hom nên là loại đất cát pha, sạch, không ô nhiễm (không gần bệnh viện, nơi đổ rác thải của khu dân cư, khu công nghiệp, nghĩa trang…), không chứa tồn dư nấm, sâu bệnh và cỏ dại, không chứa các chất tồn dư độc hại như thuốc trừ sâu, kim loại nặng. Đất được làm kỹ, tơi nhỏ, lên luống cao 15–20cm, mặt luống rộng 1-1,5m, vét rãnh thoát nước, khoảng cách giữa các luống là 40 cm để tiện chăm sóc. Đặc biệt vườn ươm phải chọn nơi có thể chủ động về nước tưới.
Thời vụ giâm hom
Có thể chọn thời điểm tháng 1-2 ở miền núi hoặc tháng 8-9 ở đồng bằng miền bắc.
Chọn hom giống
Chọn hom bánh tẻ ở những vườn cây gốc (đúng giống, đúng loài cây giảo cổ lam 5 lá) có thời gian sinh trưởng từ 3 đến 5 tháng tuổi. Chọn cành to khỏe, sạch sâu bệnh, mỗi cành giâm mang khoảng 3-4 mắt, khoảng cách từ vết cắt đến mắt giâm 5cm.
Giâm hom
Rạch rãnh sâu khoảng 20cm, giâm thành hàng nhỏ, mỗi hàng cách nhau 25cm, khoảng cách giữa các hom giâm là 3-5cm, đặt hom giâm chếch 25 – 30 oC so với mặt luống, lấp đất hết phần dưới khoảng 1,2 mắt hom giâm), ấn chặt đất, phần trên mặt đất để lại 2-3 mắt. Sau khi giâm hom xong dùng bình ô doa tưới nước đều mặt luống.
Chăm sóc
Tưới nước đủ ẩm và duy trì độ ẩm liên tục trong thời gian giâm hom đảm bảo độ ẩm đất trong vườn ươm được duy trì ở mức 80- 90%, làm sạch cỏ dại. Nên làm giàn mái che để tránh ánh nắng trực tiếp và mưa to làm cành giâm bị thối. Dùng Pisomix – Y15 (ra rễ cực mạnh), hòa loãng 10g cho 1 bình ô doa 10 lít tưới đều cho 5 – 7m vườn ươm và cứ 5 ngày tưới lại 1 lần, tưới từ 3 – 4 lần. Sau giâm 15 – 20 ngày, tưới bổ sung dinh dưỡng bằng nước phân lân (hoặc NPK) loãng (5kg /1 sào 360 m2). Ngừng bón phân vô cơ trước khi bứng cây con ra trồng khoảng 10 ngày.
Kỹ thuật trồng cây
Sau khi đã có cây giống để trồng cây non ra vùng trồng cần làm đất kỹ, đảm bảo mật độ của cây và quy cách trồng đúng như vậy mới đảm bảo cây sống và sinh trưởng thuận lợi.
Làm đất trồng
Đất trồng cây giảo cổ lam cần đảm bảo độ ẩm, chất đất tốt, có thể trồng dưới tán cây. Làm đất kỹ, tơi xốp, nhặt sạch cỏ dại, đảm bảo thoát nước tốt vào mùa mưa và giữ ẩm vào mùa khô.
Lên luông đất, mỗi luống cao 15 – 20cm, rộng 80 – 100 cm, rãnh rộng 25 – 30 cm, chiều dài tùy theo ruộng.
Mật độ cây
Khoảng cách và mật độ của cây trồng phụ thuộc vào chất đất: màu mỡ của đất trồng để trồng giảo cổ lam với mật độ, khoảng cách phù hợp.
- Với chất đất xấu: Mật độ 500,000 cây/hecta, trồng khoảng cách 20 x 10 cm.
- Với chất đất màu mỡ: Mật độ 250,000 cây/hecta, trồng khoảng cách 20 x 20 cm.
Trồng cây
Sau khoảng 10-15 ngày cành giâm đã ra rễ và nảy mầm mới. Tuy nhiên, để đạt tỷ lệ sống cao ngoài vùng trồng thì nên để đến khi mầm mới trên cành giâm ra cành cấp 1 (khoảng 30 ngày sau giâm).
Khi cây con đạt tiêu chuẩn sẽ được đánh từ vùng ươm ra đất trồng theo hốc, mỗi hốc 1 cây. Lưu ý trước khi đánh cây cần tưới nước ẩm trước 10 – 12 tiếng, đánh cây cần đào sâu, tránh chạm vào rễ cây và không được làm đứt rễ. Khi trồng cần đặt cây sao cho rễ thẳng đứng, lấp đất và ấn chặt rễ. Trồng cây xong tưới nước ngay. Nên trồng vào chiều mát, sau 5 – 7 ngày cây bắt đầu bén rễ hồi xanh.
Sau 1 tháng kiểm tra và trồng dặm những cây chết hoặc thay thế các cây có nguy cơ chết, sức sống kém.
Kỹ thuật chăm sóc cây giảo cổ lam
Chăm sóc
Thường xuyên làm sạch cỏ dại, kết hợp với các lần bón thúc phân đạm và kaki có thể xới nhẹ trên bề mặt đất cho tơi xốp để cây trồng nhanh bén rễ và phát triển, định kỳ tháng 1 lần.
Giảo cổ lam là cây ưa ẩm nhưng không chịu được úng nước. Vì vậy ngoài việc thường xuyên theo dõi độ ẩm trên đồng ruộng để có thể cung cấp nước, giữ ẩm thường xuyên cho cây thì cần theo dõi sau những đợt mưa to cần tháo nước ngay để tránh cây ngập úng. Bên cạnh đó cần chú ý tới nguồn nước tưới không được để bị ô nhiễm.
Kết hợp theo dõi sâu bệnh, xử lý sớm để đảm bảo cây sinh trưởng, phát triển tốt.
Phân bón
1hecta/ năm cần lượng phân bón như sau: 10 – 15 tấn phân hữu cơ (phân chuồng hoai mục, phân vi sinh) + 400kg phân Ure + 500kg Supe lân + 200kg Kali.
Phương pháp bón phân: Bón lót (khi tiến hành làm đất trồng) toàn bộ lượng phân hữu cơ và phân lân. Bón thúc lượng Đạm và Kali còn lại chia đều làm 6 lần bón trong năm:
- Lần 1: Bón sau khi trồng 20 ngày
- Lần 2: Bón sau trồng 40 ngày
- Lần 3: Bón sau trồng 60 ngày
- Lần 4: Bón sau trồng 80 ngày (sau thu lần 1)
- Lần 5: Bón sau trồng 140 ngày (sau thu lần 2)
- Lần 6: Bón sau trồng 200 ngày (sau thu lần 3)
Sâu bệnh
Với cây giảo cổ lam sêu bệnh chủ yếu là sâu ban miêu thân đen, đầu đỏ gây hại trong điều kiện thời tiết nắng nóng, từ cuối tháng 5 đến giữa tháng 7 hàng năm. Sâu ăn lá và phá hại rất nhanh. Vì vậy cần theo dõi kiểm tra cây định kỳ, khi thấy có sâu phá hoại mật độ thấp dùng tay bắt sâu ngay.
Với mật độ sâu bệnh nhiều có thể sử dụng một số loại thuốc trừ sâu từ các nhóm hoạt chất mới ít độc hại với người và môi trường như: dịch chiết từ lá khổ sâm Matrine (ví dụ: Sokupi 0,36 hoặc 0,5 AS; Wotac 5EC, 10EC, 16EC); Azadirachtin (từ cây Neem, là một loài xoan ở Ấn Độ), Rotenone (từ cây thuốc cá). Lưu ý phun trừ kịp thời khi sâu non mới nở, còn nhỏ tuổi 1-2. Thời điểm sâu ban miêu gây hại nặng cũng là lúc có thể thu hoạch giảo cổ lam. Vì vậy, nếu thấy mật độ sâu tăng nhanh thì tốt nhất là nên tiến hành thu hoạch dược liệu.
Kỹ thuật thu hoạch
Thời điểm thu hoạch: Tính từ ngày trồng cây giảo cổ lam thì sau khoảng 4-5 tháng có thể tiến hành thu hoạch dược liệu. Trung bình 1 năm, cây có thể thu hoạch 4-5 lứa, thu hoạch trong 3-4 năm mới đổi trồng lại cây giống. Lưu ý cần đảm bảo thời gian cách lần bón phân ít nhất 3 tuần mới thu hoạch, nên thu hoạch vào ngày nắng to để đảm bảo dược liệu có màu sắc tươi đẹp nhất.
Cách thu hoạch: cắt toàn bộ cây, chỉ để lại phần gốc cách mặt đất khoảng 20-30cm để cây tiếp tục tái sinh cho vụ sau. Sau khi thu hoạch cần rửa sạch hết đất, nhặt sạch cỏ dại và các chất lẫn tạp ở dược liệu, để ráo nước, băm khúc dài khoảng 3 – 3,5 cm, rãi mỏng trên bạt sạch, phơi dưới nắng to thường xuyên đảo đều hoặc sấy đến khi dược liệu khô đạt độ ẩm khoảng ≤ 12% là được.
Trên đây là toàn bộ kỹ thuật trồng cây giảo cổ lam. Một trong những sản phẩm Giảo cổ lam uy tín là từ thương hiệu Tuệ Linh. Giảo cổ lam Tuệ Linh được trồng từ vùng đất sạch thỏa mãn 5 không theo tiêu chuẩn quốc tế GACP – WHO bao gồm: không phân bón hóa học, không thuốc diệt cỏ, không thuốc trừ sâu, nguồn nước không ô nhiễm, không khí không ô nhiễm là một lựa chọn tốt cho người sử dụng. Với quy trình trồng thu hái khép kín đảm bảo đầu ra dược liệu ổn định hàm lượng hoạt chất và 100% từ giảo cổ lam 5 lá. Sản phẩm đã nhận được hiều giải thưởng danh giá của các tổ chức uy tín như: 14 năm liên tục đạt giải Hàng Việt Nam chất lượng cao; đạt giải Thương hiệu tiêu biểu vì người tiêu dùng. Tuệ Linh là công ty duy nhất đạt tiêu chuẩn xuất khẩu Giảo cổ lam sang các thị trường khó tính như Đức và Slovakia.
BẤM VÀO ĐÂY biết thêm thông tin chi tiết sản phẩm Giảo cổ lam Tuệ Linh.
Để tìm mua Giảo cổ lam Tuệ Linh tại các nhà thuốc trên toàn quốc XEM TẠI ĐÂY
